تعرفه گمرکی اهمیت زیادی در ترخیص کالاها دارد؛ زیرا تعیین می‌کند چه مقدار هزینه گمرکی باید برای واردات یا صادرات کالا پرداخت شود. تعرفه گمرکی، برای محاسبه مالیات‌ها، عوارض و گمرکی‌های موردنیاز برای واردات یا صادرات کالا، به کار می‌رود. باتوجه‌به اینکه تعرفه گمرکی بر اساس نام کالا، کشور مبدأ و مقصد، وزن و ارزش کالا و دیگر عوامل تعیین می‌شود، این تعرفه می‌تواند بسیار پیچیده باشد. در نتیجه، تعیین تعرفه صحیح برای کالاها، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مراحل ترخیص کالا، بسیار حیاتی است.
آیا می دانید مفهوم تعرفه ی گمرکی چیست؟ آیا با اصطلاح حقوق گمرکی آشنایی دارید؟
تعرفه گمرکی را می توان نوعی معیار عددی یا رقمی دانست که به منظور شناخت تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا به کار برده می‌شود. در واقع برای ورود هرکالایی به گمرک، HSکُد تعیین خواهد شد که توسط صاحب کالا باید پرداخت گردد. در این مطلب بیشتر با HSکُد و انواع آن از جهات مختلف آشنا خواهیم شد:
مفهومhs codچیست ؟
hs cod یك سیستم عملکرد استاندارد سازی کنترل شناسایی و طبقه بندی محصولات می باشد که توسط دولت ها با توجه به سیاست های مالیاتی، قیمت گذاری ، بودجه بندی و اقتصاد طراحی می شوند.
اقدامات تعرفه ای و غیر تعرفه ای مقررات تجارت بین المللی و انواع دیگر از فعا لیت های اقتصادی خارجی و همچنین نگهداری از آمار گمرک در این سیستم گنجانده شده است .
تعرفه‌های گمرکی بر اساس هدف به سه دسته تعرفه مالی، حمایتی و ارشادی تقسیم می‌شوند.
- تأمین مخارج مالی دولت مهم‌ترین هدف در تعرفه‌های مالی است.
- در تعرفه‌های حمایتی هدف دولت ایجاد شرایط رقابتی برای کالاهای داخلی در مقابل کالاهای وارداتی است.
- در تعرفه‌های ارشادی نیز هدف هدایت تقاضا مصرف‌کننده از یک محصول به محصول دیگر است.
از نظر مقام وضع‌کننده تعرفه‌ها به دودسته مستقل و قراردادی تقسیم می‌شوند.
- تعرفه مستقل توسط کشور ذی‌نفع و بر اساس ملاحظات ملی تدوین می‌شود.
- در تعرفه‌های قراردادی بر اساس قراردادهای دو یا چندجانبه و برای مدت زمانی معین تعیین می‌شوند، تعرفه‌های ترجیهی در این دسته قرار می‌گیرند.
تعرفه‌های گمرکی بر اساس شکل به دودسته واحد و مرکب تقسیم می‌شوند.
- در تعرفه واحد برای تمامی کالاهای وارداتی و صادراتی مأخذ تعیین می‌شود. به طور مثال حقوق گمرکی ۴ درصدی برای انواع کالا در نظر گرفته می‌شود.
- در تعرفه مرکب انواع مختلف کالاهای وارداتی و صادراتی طبقه‌بندی‌شده و برای هر طبقه مأخذی تعیین می‌شود.
بر اساس قانون ملی کشور:
طبق قانون امور گمرکی، ماده ۱ بند (ژ) سامانه ( سیستم ) هماهنگ شده به معنای : توصیف و کدگذاری کالا بر اساس کنوانسیون بین المللی سامانه هماهنگ شده توصیف و نشانه گذاری ( کدگذاری ) کالا مورخ ۱۴ ژوئن ۱۹۸۳ میلادی که به تصویب شورای همکاری گمرکی رسیده و جمهوری اسلامی ایران بر اساس ماده واحده قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون یاد شده مصوب ۱۳۷۳/۰۶/۲۰ هجری شمسی، به آن پیوسته است.
در ماده چهاردهم آمده: کالاهای رسیده به کشور را در عرض مدت هشت ماه از تاریخ تسلیم مانیفست یا اظهارنامه اجمالی به گمرک ورودی می‌توان برای‌یکی از منظورهای ذیل اظهار نمود:
۱ - ورود قطعی به کشور.
۲ - ورود موقت.
۳ - اعاده به خارجه.
۴ - ترانزیت.
۵ - انتقال به انبار اختصاصی.
هر کالایی که تا انقضاء مدت هشت ماه مزبور تحت هیچ یک از عناوین مذکور اظهار و از گمرک تحویل گرفته نشود کالای متروکه محسوب خواهد شد.
تبصره ۱ - تا موقعی که کالا از گمرک خارج نشده است صاحب کالا حق دارد اظهارنامه خود را که برای یکی از منظورهای پنجگانه فوق داده است‌به اظهارنامه به منظورهای دیگری تبدیل کند ولی چنانچه اظهارنامه اولی طبق آیین‌نامه گمرکی مستلزم پرداخت جریمه باشد اظهارکننده باید قبلاً جریمه‌مقرره را بپردازد.
تبصره ۲ - در موارد استثنایی که به اداره گمرک ثابت شود عدم اقدام به تحویل گرفتن کالا از گمرک در ظرف هشت ماه مذکور معلول علل موجهی‌بوده اداره مرکزی کل گمرک می‌تواند مهلت مقرره در این ماده را بنا به تقاضای کتبی صاحب مال تا مدت مقتضی و به شرط دریافت حق انبارداری تا‌تاریخ ابلاغ موافقت خود تمدید نماید.
تعیین ارزش و تعرفه کالا براساس فاکتور صاحب کالا
در این روش براساس هزینه های ثبت شده در فاکتور صاحب کالا به تعیین ارزش و تعرفه کالا می پردازند، چرا که تمام هزینه های پرداخت شده اعم از خرید کالا در کشور مبدا تا هزینه های پرداختی برای حمل و نقل ایمن آن تا اولین اداره گمرک کشور مقصد در این فاکتورها ثبت می شوند و لذا به راحتی می توان ارزش کالاها را با توجه به این اسناد و مدارک محاسبه نمود.
تعرفه گمرکی یک کد 8 رقمی و معرف نوع کالا و نوع بسته بندی کالا در سطح بین المللی می باشد.
مبنای اخذ حقوق ورودی کالا، بستگی به شماره تعرفه انتخابی بازرگانان دارد، بنابراین از مهم ترین دغدغه های بازرگانان، انتخاب تعرفه صحیح است. در صورت انتخاب تعرفه اشتباه، سازمان ذیربط، مبلغی را به عنوان جریمه از صاحب کالا اخذ می‌کند. در صورت بالا بودن ارزش کالا، این جریمه شامل چالش هایی در خصوص تأمین مالی بازرگانان ایجاد می کند.